Stel dat bij alle woningen in Nederland het verwarmingssysteem goed waterzijdig wordt ingeregeld, hoeveel gas zou daarmee jaarlijks bespaard worden? We hebben dat eens uitgerekend en kwamen op een potentiële jaarlijkse besparing van 608 miljoen m3 aardgas. Dat heeft een CO2-equivalent van 1,08 miljoen ton CO2.
In deze berekening hebben we gebruikgemaakt van de meest recente nu beschikbare gegevens (april 2025). Sommige gegevens zijn heel hard, andere zijn een (onderbouwde) schatting. Hieronder lichten we toe hoe we aan dit getal komen.
Procentuele besparing door waterzijdig inregelen
Er doen allerlei getallen de ronde over hoeveel gas je kunt besparen met waterzijdig inregelen, variërend van 5% tot 30%. [1,2,3,4] Een paar voorbeelden: Wiki zegt tot 20%; Vereniging Eigen Huis: al gauw 15%; Nationaal Programma Lokale Warmtetransitie (NPLW): 10-30%. Natuur en Milieufederatie Utrecht (NMU) heeft een proef gedaan bij 45 panden (waarvan 15 scholen), de laagste besparing was 6%, de meeste kwamen uit tussen 10-20% en er was een enkele uitschieter tot 38%.
De besparing bestaat grotendeels uit 2 factoren. In de eerste plaats wordt gas bespaard doordat het ketelrendement omhoog gaat (bij een lagere retourtemperatuur kan meer condensatie plaatsvinden). In de tweede plaats wordt gas bespaard doordat de warmteverdeling van de verschillende radiatoren in huis verbetert (dus minder transmissieverliezen doordat de ene ruimte te warm moet worden om andere ruimtes voldoende warm te krijgen)
De verbetering van het ketelrendement is redelijk goed vast te stellen. Een retourtemperatuur van 20 graden lager, bijvoorbeeld van 60 naar 40 graden of 50 naar 30 graden, levert in deze voorbeelden een 8% rendementsverbetering op (op onderwaarde). [5]
De tweede factor (minder transmissieverliezen) is moeilijk te bepalen. Er is nog geen grootschalig onderzoek naar gedaan. Wij schatten de totale besparing op het gasverbruik voor verwarmen van de woning (voorzichtig) op 10%. We overwegen om in 2026 zelf een onderzoek te starten om met hardere cijfers te komen.
Niet alle woningen kunnen besparen
Niet alle woning zullen een gasbesparing kunnen realiseren, of omdat ze al goed ingeregeld zijn (ongeveer 15%) [1,7,8], of omdat ze helemaal geen aardgas gebruiken. Die laatste factor is al verrekend in het gemiddelde aardgasverbruik per woning: dit is een gemiddelde van alle woningen in Nederland, dus ook de gasloze woningen.
Woningen met een warmtepomp zijn al vaker redelijk ingeregeld, omdat hun systeem vaak recenter is aangelegd en omdat deze systemen volgens wettelijke bepalingen (vanaf 10 maart 2020, bij vernieuwing van systeem) verplicht zouden moeten zijn ingeregeld (wat helaas niet altijd is gebeurt. We gaan ervan uit dat 15% van de woningen geen baat om hun gasverbruik te verminderen het gasverbruik. [1,7,8]
Door goed inregelen besparen ook de niet ingeregelde woningen die gebruik maken van een warmtepomp op het elektraverbruik; die extra besparing is in deze berekening niet meegenomen.
Gemiddeld gasverbruik per woning en aandeel in gasverbruik
We zijn bij onze berekening uitgegaan van de cijfers van het CBS van de afgelopen 3 jaar (die definitief zijn. Het gemiddelde gasverbruik per woning per jaar is 1.113 m³. [9]
Niet al dit aardgas wordt verbruikt gebruikt voor verwarmen, een deel wordt ook gebruikt voor warm water en koken. De meest genoemde getallen gaan uit van 75 of 80% voor verwarming, maar dit is afhankelijk van de gezinssituatie, woning en gewoontes. [10,11,12] Wij zijn ervan uitgegaan dat 77,5% van het totale gasverbruik gebruikt wordt voor verwarming van de woning, dat komt neer opdat is gemiddeld 863 m³ per woning per jaar.
Uitgaande van een besparing van 10% (zie eerder) kunnen woningen die nog niet eerder zijn ingeregeld jaarlijks gemiddeld 86,3 m3 aardgas per jaar per besparen.
CO2 -uitstoot aardgas
Hoeveel CO2 wordt uitgestoten bij verbranding van een m³ aardgas? We gaan uit van de cijfers van RVO. [13] In 2023 was de CO2-emissiefactor 56,34 kg/GJ. Aardgas heeft een energetische waarde van 31,65 MJ/m³. [14] Je komt dan uit om op 1,78 kg CO2 per m³ aardgas. Er worden ook hogere cijfers genoemd milieubarometer bijvoorbeeld noemt 2,13 kg CO2 per m³ aardgas. [15] Wij gaan uit van de 1,78 kg per m³.
Besparing in m³ aardgas en CO2
In maart 2025 zijn er volgens het CBS 8.284.139 woningen in Nederland. [16] Op basis van bovenstaande getallen wordt jaarlijks 7,15 miljard m3 aardgas gebruikt om deze te verwarmen.
We gaan ervanuit dat bij 85% van de woningen gemiddeld 10% aardgas voor verwarmen kan worden bespaard. Dit komt neer op een besparing van 608 miljoen m³ aardgas. Een 1 m³ aardgas geeft een uitstoot van 1,78 kg CO2 (0,00178 ton CO2). De totale potentiële CO2– besparing is dus 1,08 miljoen ton.
Berekening kosten per bespaarde ton CO2 bij gebruik Radiatorsticker
Bij deze berekening gaan we ervan uit dat de sticker wordt verspreid onder alle bewoners in een gebied of van verhuurder en in 25% van de woningen succesvol wordt toegepast met ondersteuning en gebruikmakend van de instructies op Radiatorsticker.com. We nemen de besparing over 4 jaar omdat er ook aanpassingen kunnen komen in de cv-installatie in de loop der jaren. Voor de kosten gaan de uit van € 13,50 exclusief BTW per pakketje met radiatormagneten en instructies.
Als voor verwarmen is gemiddeld 863 m³ aardgas per jaar wordt gebruikt is dat over 4 jaar 3.452 m³. Bij een succesvolle inregeling van de radiatoren over 4 jaar 10% gas bespaard, dat is 345 m³ aardgas. Uitgaande van een succespercentage van 25% is dat gemiddeld per aangeschaft pakketje gemiddeld 86,3 m³. Dat is 0,154 ton CO2. De CO2 prijs is dan 88 euro per ton CO2.
Daarnaast levert het ook bij sommige huishoudens die niet zelf kunnen inregelen inzicht op en kunnen zij eventueel iemand inhuren die het inregelt.
Websites geraadpleegd op 29 april 2025:
1. https://www.nplw.nl/nieuws/met-waterzijdig-inregelen-is-in-woningen-een-wereld-te-winnen
2. https://www.eigenhuis.nl/verduurzamen/verwarmen/waterzijdig-inregelen
3. https://nl.wikipedia.org/wiki/Waterzijdig_inregelen
4. https://milieuplatformzorg.nl/documents/Artikel_Water_Zijdig_Inregelen__kort.pdf
5. https://nl.wikipedia.org/wiki/Hoogrendementsketel
6. https://publications.tno.nl/publication/34628291/P7fZ32/c03039.pdf
8. https://www.c.technischeunie.nl/duurzaamheid/warmtepomp/waterzijdig-inregelen-zo-werkt-dat.html
9. https://www.cbs.nl/nl-nl/cijfers/detail/81528NED
10. https://www.milieucentraal.nl/energie-besparen/duurzaam-warm-water/bespaartips-warm-water/
11. https://nl.wikipedia.org/wiki/Aardgas
14. https://nl.wikipedia.org/wiki/Verbrandingswarmte
16. https://opendata.cbs.nl/statline/#/CBS/nl/dataset/81955NED/table?fromstatweb